Sijsele
De grootste deelgemeente

Algemeen.
Sijsele is het buitenbeentje tussen al de andere Damse deelgemeentes in het opzicht dat het de enige deelgemeente is die niet in de polders ligt, maar in de zandstreek.  Hier vind je geen kreken en dijkjes maar wel het enige bos op het Damse grondgebied: het domein Ryckevelde.  Het is bovendien de gemeente met de meeste inwoners (meer dan de helft van alle Dammenaars woont hier!).

Buiten het centrum staat nog de romp van de Allekerkemolen en in het centrum zelf de romp van een andere molen. Vroeger liep de spoorlijn Brugge-Eeklo over het grondgebied van Sijsele.  De bedding van deze spoorlijn is nu een aantrekkelijke wandel- en fietsroute.  In de richting van Moerkerke ligt tussen de velden een prachtig golfterrein.  Verder ligt in Sijsele het Alma ziekenhuis (vroeger Elisabeth ziekenhuis genaamd), het voormalig militair domein van het 51e bataljon logistiek (tussen 2014 en 2016 opvangcentrum voor vluchtelingen als gevolg van o.a. de oorlog in Syrië) en de cultuurfabriek.

Vaste evenementen. 
KLJ weekend midden juli, Marollenkermis midden augustus, grote kermis eind september.  Jeugdhuis Loco is open elke zaterdag [info]

Geschiedenis. 
Sijsele is de oudste woonkern van Damme.  Meer nog, het is zelfs één van de oudste van de hele streek.  Het gebied rond het domein Ryckevelde was al in de prehistorie bewoond, de Antwerpse Heirweg is een overblijfsel uit de Romeinse tijd.

Dat Sijsele niet zomaar een dorp was, bewijst het feit dat de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Brugge (toen nog van bescheidener afmetingen) opgericht was vanuit de kerk van Sijsele en dat ze zelfs op het grondgebied van de heerlijkheid Sijsele lag.  De vierschaere (rechtbank) van Sijsele bevond zich overigens ook in Brugge, meer bepaald op de Burg.

Vóór de 10de eeuw stond er hier al een kerk!  De verdwenen Sint-Maartenskerk maakte deel uit van het kapittel van Utrecht.  Het grondgebied van de kerk van Sijsele reikte tot aan de eerste omwalling van de stad Brugge en omvatte onder andere Sint-Kruis, Viven (Vivenkapelle), Male en een groot stuk van het huidige Brugge.  Van de eerste kerk van Sijsele is niets meer overgebleven; zij viel ten prooi aan de Geuzen.  Een tweede kerk (17e eeuw) ging in vlammen op.  Een derde kerk werd gebouwd in 1838, maar was 50 jaar later al te klein geworden.  De huidige Sint-Martinuskerk werd in 1897 ingehuldigd.

In 1239 schonk Egidius van Breedene een stuk grond aan de Cisterciënzers.  Tussen 1247 en 1257 werden op deze grond een klooster en een kerk gebouwd: de abdij van Spermalie.  De Geuzen verwoestten  in 1587 de abdij en de kloosterzusters moesten uitwijken naar Brugge.  Van de abdij blijft wel nog de abdijhoeve uit 1300 over.  Uit de resten van de abdij werd een gedenkingskapel gebouwd.

Naast de kerkelijke was er ook een wereldlijke macht in de vorm de heren van Sijsele.  Het kiezen van de verkeerde partij in oorlogstijd van één dezer heren leidde tot het verwoesten van het kasteel van Sijsele.  Jan van Sijsele koos namelijk partij voor de Franse koning (Leliaerts) in 1302.  Na de Vlaamse overwinning werden zijn eigendommen door de graaf van Vlaanderen in beslag genomen en bleven grafelijk domein tot 1360.  Op de plaats van het afgebrande kasteel (achter de kerk) werd later het Hof van Sijsele gebouwd.  Filips II (1527-1598, koning van Spanje) verhief het domein tot baronie.           

De hoeve Rostune werd in 1724 gebouwd.  De naam Rostune is echter ouder dan dat en gaat terug tot het midden van de 13e eeuw.  De Franse bezetting op het einde van de 18e eeuw betekende het einde voor deze heerlijkheid.  Om alle heffingen te kunnen betalen die door de bezetter werden opgelegd, moesten de meeste bezittingen verkocht worden.  Alleen de hoeve bleef dus over.

Het kasteel van Ryckevelde staat in een bosrijke omgeving, niet ver van het kasteel (abdij) van Male.  Op het domein werd het Centrum voor Europese en Internationale Vorming opgericht.  Er is ook een heemtuin die toegankelijk is voor blinden en rolstoelgebruikers.  Al in de 15e eeuw stond hier de versterkte hoeve (die er staat nog steeds staat).  Het kasteel zelf werd pas in het begin van de 20e eeuw gebouwd in neo-gotische stijl.