Kasteel van Oostkerke

Plaats: Spegelsweg, 8340 Oostkerke [gps]
Toegankelijkheid: niet toegankelijk

Een eerste vermelding van een versterking (bakstenen woontoren) in Oostkerke dateert van rond 1300.  Van een "hof" is voor het eerst sprake in 1358 en het huidige kasteel is een restant van het 14e eeuwse kasteel dat hier stond.  Het bestond uit een opper- en een nederhof die allebei ommuurd en door een walgracht omringd waren.  Beide hoven waren bovendien beschermd door ronde hoektorens, wat nog duidelijk te zien is in de tuin.  
De woonvertrekken van de kasteelheren van Oostkerke bevonden zich op het (inmiddels verdwenen) opperhof.  Op het nederhof, waar het huidige kasteel staat, bevond er zich onder andere een kasteelgoed (boerderij) en een duiventoren.  Duiventorens waren een uiting van macht en mochten in de middeleeuwen enkel door de geestelijken en de adel gebouwd worden. 

Vanaf de 16e eeuw heeft het kasteel veel te verduren gekregen: bezettingen, plunderingen en brandstichtingen.  Op het einde van de Tweede Wereldoorlog werd de streek onder water gezet, waardoor de tuinen van het kasteel grondig vernield werden.  De Duitse bezetter liet de grote houten balken uit de gebouwen halen om versterkingen op te werpen tegen de oprukkende geallieerden; een regelrechte aanslag op de structuur van het gebouw, dat ondertussen niet veel meer was dan een ruïne.  Net voor de oorlog had baron van der Elst de gronden gekocht en hij liet het kasteel grondig herbouwen; het geslaagde resultaat kunt u nog steeds bewonderen.  

Een brug over de slotgracht en 2 imposante ronde stenen torens uit de 14e eeuw geven toegang tot het kasteel.  Erachter ligt wat sommigen de mooiste tuin van West-Vlaanderen noemen.  De tuin die door de overstroming in de Tweede Wereldoorlog grotendeels vernield was, werd in 1946 in opdracht van baron van der Elst door de Nederlandse tuinarchitecte Mien Ruys met veel smaak heraangelegd.  De tuin bestaat uit verschillende gescheiden tuinen zoals een besloten binnentuin, een mariatuin en een rozentuin.  Het geheel vloeit harmonisch samen met de omliggende polderweiden.  Die gronden behoren tegenwoordig nog steeds tot het kasteeldomein.  De tuinen worden omringd door de slotgrachten, die opnieuw werden uitgegraven en waar de zwanen zich thuis voelen.  Bij de heraanleg stuitte men op de funderingen van het oude opper- en nederhof.  Deze funderingen werden opgehoogd en doen nu dienst als wandelpaden.  Tevens geven ze een mooi beeld van hoe groot het 14e eeuwse kasteel was en waar de ronde hoektorens van beide hoven stonden.  Op het domein staat ook nog de romp van een stenen windmolen (zie Molen Mengé).

Het kasteel is privé-eigendom en niet toegankelijk voor het publiek (tenzij voor speciale gelegenheden).